صحبت کردن درباره ی مسائل مالی با فرزندان، ممکن است فکر هر والدینی را به خود مشغول کند. دلیل این مشغولیت ذهنی دربارهی بیان مسائل و مشکلات مالی با فرزندان این است که طبیعتا کودکان و فرزندان ما در سنین پایین، درکی از مسائل مالی ندارند و شاید نتوانند آن طور که نیاز است، به این موضوع نگاه کنند و همین عدم تعادل و نا هماهنگی درک و فهم کودک در مسائل مختلف، باعث می شود که بیان این موضوعات بتواند آسیب های جدی ای به نگرش او نسبت به پول و مسائل اقتصادی در آینده وارد نماید.
خیلی از روانشناسان معتقد هستند که صحبت کردن از شرایط مالی و گلایه کردن از آن، می تواند تاثیر بدی بر روی فکر و تصور فرزندان بگذارد اما در مقابل، خیلی ها هم معتقدند که والدین باید تا حدودی، فرزندان را در جریان سطح درآمد و مشکلات مالی خانواده قرار دهند تا آن ها هم درکی از اتفاقات مالی خانواده شان داشته باشند. بنابراین تا به اینجای ماجرا ما متوجه شدیم که باید برای صحبت کردن درباره ی مسائل مالی با فرزندانمان، یک محدوده ی معینی را در نظر بگیریم و با این حرکت، با احتیاط کامل، به او نزدیک شویم و او را در جریان ماجراهای از این دست قرار دهیم.
ببینید؛ شاید تصور شما از یک والدین خوب این باشد که تمام آنچه که کودکش نیاز دارد را بدون در نظر گرفتن وضعیت مالی خانواده و تحت هر شرایطی برای او فراهم می کند. اما در اصل یک تربیت اصولی این طور نیست. کودک باید به گونه ای بار بیاید که بتواند درک خوب و معقولی از مسائل و مشکلات داشته باشد. وگرنه در آینده هم بدون توجه به مسائل و مشکلاتی که خانواده اش در حال دست و پنجه نرم کردن با آن هاست، انتظار برآورده شدن توقعات و خواسته هایش دارد. در نهایت باید خدمت تان عرض کنیم که شما باید به اندازه و به جا با کودکان و فرزندان تان صحبت کنید تا بتوانید آن طور که باید، بر اوضاع نابسامان پیش آمده برای موقعیت مالی تان و همچنین خانواده تان، تسلط کافی را داشته باشید.
چگونه با فرزندان در مورد مشکل مالی صحبت کنیم؟
مشکلات مالی ممکن است در قالب های مختلف، گریبان گیر یک خانواده شود و تقریبا شما هیچ خانواده ای را نمی توانید ببینید که در برابر این مسائل، در امنیت کامل باشد. مشکلات مالی برای هر خانواده با توجه به سطح مالی که در آن قرار دارد، مشکل ترقی می شود و طبیعتا وقتی چنین چیزی اتفاق می افتد، شرایط برای گذراندن زندگی به آن صورتی که قبلا بود، فراهم نیست. تغییر شغل ناگهانی، اخراج شدن از محل کار، رکود شدید بازار آزاد کار، درگیر شدن با ضررهای مالی پی در پی، درگیر شدن با وقایع طبیعی و خانمان برانداز و غیره، همگی می توانند دلایلی باشند که یک خانواده با یک مشکل مالی مواجه نمایند. البته گاهی اوقات موقعیت مالی، به نحوی تغییر می کند که باز هم قابل کنترل است و نیازی نیست که خانواده آن را با فرزندان شان در میان بگذارند، ولی صحبت ما در شرایطی است که همه چیز در خانواده تحت شعاع این مشکل قرار میگیرد.
اولین چیزی که باید در هنگام صحبت کردن درباره ی مسائل مالی با فرزندان تان به آن دقت داشته باشید این است که کودک شما و یا فرزند شما، نیازی به جزئیات ندارد. بنابراین اصلا احتیاج نیست که با بازگو کردن جزئیات به درد نخور، ذهن کودکان را بهم بریزید. فقط و فقط در این چارچوب با او صحبت کنید که مشکل هر چیزی باشد، ما در تلاش برای برطرف کردن آن هستیم و این موضوع زمان می برد. درک همین جمله ی ساده، برای کودک کافیست تا بتواند همدلانه در کنار خانواده اش باشد. کودکان روحیه ی حساسی دارند و از طرفی چون کاری از دست شان بر نمی آید، همین که بدانند همه چیز تحت کنترل است، می تواند به درک آن ها از شرایط فعلی ایجاد شده، کمک بسیار زیادی کند.
توضیح درباره کاهش هزینه ها در زندگی
غر زدن و گلایه کردن از شرایط پیش آمده نزد کودک، به هیچ وجه نتیجه ی خوبی نخواهد داشت. بدون دعواف بدون بحث و بدون تندی برای کودک تان توضیح دهید که ممکن است به دلیل شرایط مالی جدیدی که خانواده در ان قرار گرفته است، یک سری تفریحات کنسل شود و یا در بازه ی زمانی طولانی مدت تری، اتفاق بیفتد.
خریدن لباس های اضافی، یکی از موضوعاتی است که تقریبا تمام اعضای خانواده از آن لذت می برند. با بیانی خوش، فرزند خود را متوجه اضافی بودن این دست از هزینه ها در شرایط موجود کنید. برایش خیلی ساده توضیح دهید که پولی که قرار است برای خرید لباس های جدید، پرداخت شود، می تواند نیازهای اساسی تری از ما را تامین نماید. البته این توضیحات برای فرزندانی است که سنین بالاتری قرار دارند و برای کودکان، درک چنین مسئله ای، عملا امکان پذیر نیست.
صرف شام و نهار در بیرون از منزل و گذراندن تعطیلات آخر هفته در شهرهای شمالی و غیره، و یا هر موضوع دیگری که جزو تفریحات هزینه بر حساب می شوند، تقریبا باید محدود باشد و فرزندان باید در جریان این محدودیت قرار بگیرند. یک فرزند باید به این کارها و محدودیت های تعیین شده به عنوان یک راه حلی نگاه کند که به واسطه ی رعایت این راه حل ها، می تواند در این مسیر جدید، به خانواده اش کمک نماید. گاهی اوقات بد نیست که کودک در جریان خرید خانه، هزینه های مربوط به ماشین و کرایه ی خانه و غیره هم قرار بگیرد. و اصلا بداند که در زندگی روزمره شان، باید بابت چه چیزهایی هزینه های مختلفی پرداخت شود. به فرزندان تان زندگی ساده را در کنار مرفح بودن یاد دهید تا بتوانند از پس زندگی شان در آینده هم بربیایند. در نهایت، کودک شما، نوجوان شما، جوان شما و در کل فرزند شما باید بداند که چیزی که از شما یک خانواده ی گرم و صمیمی می سازد، پول نیست؛ این محبت و همدلی و همراهی همیشگی شماست که همیشه و همیشه شما را کنار هم نگه می دارد و از شما یک خانواده ی همدل و موفق می سازد.
البته که سعی کنید نه فقط در شرایط بحرانی مالی و غیره، بلکه در تمام شرایط ها حتی در بهترین حالت مالی هم، این موضوع را به عنوان یک ارزش به خانواده و فرزندان تان آموزش دهید تا بچه ها بدانند که هر اتفاقی که بیفتد، شما تا ابد یک خانواده و در کنار هم خواهید بود.
دربارهی چه چیزهایی با کودک مان صحبت نکنیم؟
مهم ترین و مخرب ترین عاملی که می تواند کودک شما را بهم بریزد، درد و دل کردن شما درباره ی مسائل مالی و مشکلات تان در زندگی، با کودک است. باز هم می گوییم که کودک شما نمی تواند آن درکی که شما از مشکلات خانواده دارید را داشته باشد به همین دلیل چون نمی تواند این موضوعات را هضم کند، حالات او تغییر می کند و به جای همدلی، پرخاشگری، گوشه گیری، بی خوابی و بی غذایی و هزار و یک عمل ناخوشایند دیگر را از خود نشان می دهد. پس از درد و دل با کودک خود و گفتن جزئیات به او جدا خودداری نمایید، چون این کار نه تنها نتیجه ی دلخواهتان را به شما نمی دهد، بلکه اوضاع را خراب تر می کند.
خودتان را با سایر خانواده ها و موقعیت های مالی آن ها قیاس نکنید. این کار باعث می شود تا ذهن کودک شما بهم بریزد و بدون و هیچ دلیلی، حس نفرت و یا حس حسرت را نسبت به خانواده های دیگر تجربه کند و این حس با او، بزرگ و بزرگ تر شود.
نیازی نیست کودک شما بداند که شما چقدر درآمد ماهانه دارید، فعلا فقط کافیست متوجه شود که یک سری از مسائل همیشگی با محدودیت مواجه است و این موضوع موقتی است و به زودی برطرف خواهد شد.
گفتن این جملات که ما پس اندازی نداریم، یا فقط اینقدر پول داریم، اینقدر بدهکار هستیم، فقط و فقط به کودک شما استرس تزریق می کند و باعث می شود که لحظه به لحظه، او مضطرب تر و حال خراب تر شود. گفتن این مسائل اصلا نیاز نیست.
مراقب تصور کودک از خودتان باشید
کودکان روحیه ی بسیار حساسی دارند و گاهی اوقات نیاز است برای اینکه والدین بتوانند بهتر فرزندان شان را درک کنند، از منظر آن ها و با توانایی های آن ها به دنیای اطراف خود نگاه کنند. یادتان باشد که شما تا یک سنی، قهرمان های زندگی فرزندان تان هستید و در زمان های ناتوانی کودک، تنها شما پناه او خواهید بود. پس مراقب تصور کودک از خودتان باشید و با بیان یک سری جملات و مسائل رایج و اشتباه، حال خوش خودتان و کودک تان را خراب نکنید. به رفتارهای کودک تان توجه کنید و هر چیزی که مسبب اضطراب و ترس او شده است را تا حد ممکن از او دور نگه دارید چون ظرفیت فرزند شما در مقابله با درک مفاهیم عمیق زندگی، بسیار محدود است.
منبع: